Duurzame ontwikkelingsdoelen en de post-2015 agenda
Waarom milieuduurzaamheid en gendergelijkheid zo belangrijk zijn voor het terugdringen van armoede en ongelijkheid
19.01.2016 |
Op mondiaal niveau zijn in de aanloop naar de SDG's, de Duurzame Ontwikkelings Doelen twee beleidsprocessen samengevoegd: het "duurzame ontwikkeling" proces (welke voortkwam uit de "Earth Summit" gehouden in Rio de Janeiro in 1992) en het "ontwikkeling" proces (waarvan de "Millennium Ontwikkelingsdoelen (MDG)" de kern zijn).
Een van de belangrijkste uitkomsten van de VN-conferentie over duurzame ontwikkeling ("Rio + 20"), gehouden in Rio de Janeiro, Brazilië in juni 2012, was de instemming van regeringen om een proces te starten om een set van universele doelstellingen en streefcijfers te ontwikkelen om de economische, sociale en ecologische dimensie van duurzame ontwikkeling aan te pakken. Daarnaast speelde de fusering van het "Rio" proces met het "MDG" proces een rol.
Al in 1987 merkte het rapport Brundtland op: "ongelijkheid is het belangrijkste 'milieu' probleem van deze planeet; het is ook haar belangrijkste 'ontwikkelings' probleem”. Om die reden heeft de Brundtland Commissie geconcludeerd dat duurzame ontwikkeling niet alleen betekent dat de uitroeiing van armoede te vatten valt in termen van "het voldoen aan de basisbehoeften van allen", maar ook dat "degene die meer welvarend zijn, zichzelf een levensstijl aanmeten die binnen de grenzen van de ecologische middelen van deze planeet valt”.
Niet-duurzame ontwikkeling, ongelijkheid en de schending van de mensenrechten van vrouwen en mannen zijn nauw met elkaar verbonden. In feite zijn het verschillende facetten van hetzelfde probleem. Respect voor de mensenrechten - waaronder met name het recht op non-discriminatie - schrijft voor dat ieder mens - ongeacht zijn of haar geslacht, ras, religie, leeftijd of seksuele voorkeur - recht heeft om van de natuurlijke rijkdom van onze planeet te genieten. Dit gelijk recht op ecologische ruimte heeft niet alleen betrekking op de huidige generatie, maar ook op de toekomstige generaties. Bovendien is dit recht de kern van duurzame ontwikkeling.
Gezien vrouwen de meerderheid van de armen in de wereld vormen, is er specifiek aandacht nodig om de verschillende oorzaken van ongelijkheid en discriminatie waarmee zij worden geconfronteerd te elimineren. De diepere oorzaken van ongelijkheid zijn vaak ingebed in diepgewortelde patronen van discriminatie, waardoor vrouwen lagere lonen ontvangen, minder onroerende goederen bezitten en kwetsbaarder zijn voor de ontberingen van armoede en de aantasting van het milieu.
De zorg economie - welke betaalde en onbetaalde arbeid omvat - heeft de neiging te vertrouwen op goedkope of onzichtbare arbeid door vrouwen. Het verlenen van zorg staat centraal in levensonderhoud en zou een collectieve verantwoordelijkheid moeten zijn waarin mannen in gelijke wijze bij betrokken zijn; niet alleen gezinnen en huishoudens, maar ook gemeenschappen, de publieke en de private sector. Dit betekent niet zozeer dat er een prijs aan onbetaalde zorgarbeid gekoppeld dient te worden, maar het vraagt desalniettemin om een effectieve herverdeling.
De onbetaalde bijdragen van vrouwen aan onze economieën worden niet gewaardeerd noch gemeten. De belangrijkste economische indicator die gebruikt wordt voor besluitvorming, het Bruto Binnenlands Product (BBP), is 'gender blind'. Deze indicator weerspiegelt niet de onbetaalde bijdrage van vrouwen of de ondergewaardeerde bijdrage van de natuur op onze economieën. In de woorden van Robert Kennedy: de BBP "meet alles, behalve dat wat het leven de moeite waard maakt". Volgens sommige schattingen is de onbetaalde arbeid door vrouwen gelijk aan ten minste de helft van het land het Bruto Binnenlands Product (BBP). De onbetaalde arbeid verricht door vrouwen behelst een groot deel van de zogenaamde zorg economie. Het betreft de onbetaalde arbeid - meestal uitgevoerd in de huiselijke kring – die een directe (voeding, kleding, het schoonmaken en de zorg voor de zieken, jonge en kwetsbare) en indirecte zorg (het verzamelen van hout voor energiedoeleinden, het verzamelen van zaden voor eigen levensonderhoud, enz.) verleend waardoor het anderen mogelijk maakt om deel te nemen aan de economie en zelf inkomsten te genereren. "Als de zorg economie sputtert, zal dit ernstige gevolgen hebben voor zowel de samenleving en haar productiviteit als het zijn belangrijkste bron en waarde generator verliest - mensen". Genderbewuste indicatoren die de waarde en het voortbestaan van deze werkzaamheden weerspiegelen, moeten worden uitgevoerd in alle economische en politieke planningen. Evenals het bevorderen van reeds bestaande statistische ontwikkelingen zoals tijd enquêtes en satelliet-accounts en het integreren van hun gegevens in de ontwikkeling modellen.
De bijdrage van de natuur en ecosystemen blijft ook onzichtbaar in het BBP. Intacte ecosystemen zorgen voor de overleving van de armste mensen, die voor maximaal 80 procent van hun levensonderhoud afhankelijk zijn van functionerende ecosystemen. Gezien de ongelijke zorgtaken van vrouwen zijn zij sterk afhankelijk van natuurlijke hulpbronnen om te overleven in de vorm van het verzamelen van water en hout voor hun huishoudens in landelijke en stedelijke arme contexten (om slechts twee voorbeelden te noemen) maakt hen kwetsbaar voor de uitputting van natuurlijke hulpbronnen. Als rivieren opdrogen moeten vrouwen en meisjes die van hen afhankelijk zijn langere afstanden lopen om water te halen voor hun gezinnen. Hetzelfde geldt als bossen worden uitgeput en vrouwen hout moeten verzamelen om te koken en hun huizen op te warmen.
Over de Women's Major Group
De Women's Major Group (www.womenmajorgroup.org) werd opgericht als gevolg van de 1992 Rio Earth Summit van de Verenigde Naties, waarin vrouwen werden erkend als een van de negen grote groepen van de civiele samenleving waarvan de deelname aan de besluitvorming essentieel is voor het bereiken van een duurzame ontwikkeling. Haar fundamentele rol is om effectieve inspraak van vrouwengroepen en andere organisaties en sociale bewegingen welke streven naar gendergelijkheid en rechtvaardigheid in het beleidsproces van de Verenigde Naties over duurzame ontwikkeling te verzekeren. De Women's Major Group (WMG) wordt erkend als een van de negen grote groepen door het Milieuprogramma van de Verenigde Naties, waar het momenteel wordt gefaciliteerd door een team van organisaties, waaronder de Global Forest Coalition, de Nigerdelta Vrouwenbeweging voor Vrede en Ontwikkeling, evenals WECF International, Soroptomists, Wocan en APWLD. De WMG wordt ook erkend door de Verenigde Naties Economische en Sociale Raad als een van de belangrijkste groepen die betrokken zijn bij de post-2015 SDG beleidsproces. De Women Major Groups bij UNEP en UNEcosoc worden wereldwijd georganiseerd met meer dan 600 vertegenwoordigers van niet-gouvernementele organisaties.
Meer Nieuws
Nieuw SDG10 rapport over groeiende ongelijkheid
“Hoewel Nederland bovengemiddeld scoort zijn er zorgen over groeiende en bestaande ongelijkheden, bijvoorbeeld in het onderwijs en op het gebied van vrouwenemancipatie”.
19.06.2019
Winnaars subsidieregeling "MAAK EUROPA DUURZAAM VOOR IEDEREEN"
De winnaars zijn bekend. WECF Nederland mocht 3 projectsubsidies verlenen aan lokale groepen die werken aan de uitvoering van en bewustwording over de SDG's, de duurzame ontwikkelingsdoelen
04.06.2019
Overheidscampagne Waarzitwatin schiet tekort in bescherming consument
Deze week werd de nieuwe overheidswebsite Waarzitwatin gepresenteerd. WECF verwelkomt transparantie over chemicaliën, maar ziet de nieuwe overheidswebsite vooral als een poging om consumenten gerust te stellen, terwijl er wel degelijk reden tot zorg is.
22.05.2019
WECF brengt Ecofeministische Kieswijzer #ecofeministscorecard
Deze week, aanstaande donderdag 23 mei, vinden de Europese Verkiezingen plaats. Om je te helpen bij het bepalen van je keuze hebben we een ecofeministische kieswijzer voor je gemaakt, waarbij we naar een aantal specifieke onderwerpen hebben gekeken die wij als feministisch milieunetwerk belangrijk vinden.
18.05.2019
#HerstoryofChange: Het belang van de internationale vrouwenbeweging
WECF organiseerde ook dit jaar weer een workshop tijdens de Afrikadag in het KIT, Amsterdam
19.03.2019
